گذر زمان و ورود به دنیای مدرن تغییرات زیادی در زندگی ما ایجاد کرده است. یکی از مهمترین این تغییرات صندلی ها هستند. صندلی هایی که ما را به نشستن های طولانی مدت وادار می کنند و بیماری هایی به همراه می آورند که به بیماری های نشیمنگاه شناخته میشوند.
نشستن طولانی مدت می تواند بیماری هایی را به وجود بیاورد که تا قبل از این ردپای آنها در کمتر جایی از تاریخ پزشکی به چشم می خورد. اصل موضوع این است که ما برای نشستن آفریده نشده ایم. نوع تکامل و خلقت بدن ما به شکلی است که بهترین حالت برای آن ایستاده بودن و راست قامت ماندن است.
البته شرایطی که در زمان حال حاضر وجود دارد کاملا روشن و قابل درک است. افراد موظفند در طول روز حداقل ۸ ساعت بر روی صندلی های خود بنشینند و کار کنند. ولی با ظهور مشکلات و عوارض این موضوع، فرهنگ صندلی محوری که به افراد در دنیای امروز تحمیل شده است نیاز به تغییراتی اساسی دارد. در غیر این صورت باید منتظر شروع یک اپیدمی گسترده و ناشناخته در سطح دنیا باشیم.
گرفتگی عضلات، کمر درد، کاهش جریان خون، سفت شدن مفاصل، چاقی و کاهش سوخت و ساز بدن تنها بخشی از مشکلات و عوارض زیاد نشستن هستند. اما این فقط یک روی سکه است. مشکل به همین جا ختم نمی شود. روی دیگر سکه بیماری های مقعدی هستند.
- آیا درباره ی بیماری های مقعدی یا نشیمنگاه چیزی می دانید؟
- آیا می دانید بیش از نیمی از افراد حداقل یک بار در طول عمر خود یکی از بیماری های مقعدی را تجربه می کنند؟
- آیا می دانید بیماری های مقعدی به عنوان یکی از شایع ترین بیماری های قرن ۲۱ معرفی شدند؟
بیماری های نشیمنگاهی و مقعدی
بیماری های مقعدی که با نام بیماری های نشیمنگاه هم شناخته می شوند تمامی بیماری ها و مشکلات مربوط به ناحیه ی مقعد را در بر می گیرد. این بیماری ها در بافت های مختلف ناحیه ی مقعد به وجود می آیند و شامل ۴ دسته ی مهم زیر می باشند:
- بواسیر ( هموروئید )
- شقاق ( فیشر مقعدی )
- فیستول مقعدی
- کیست مویی ( سینوس پیلونیدال )
شاید شما نام بعضی از این بیماری ها را شنیده اید و می دانید نام بردن از آنها در جمع یک تابو و خط قرمز است. اما واقعیت این است که همین خط قرمزها افراد بسیاری را درگیر خود کرده که هر روز هم بر شمار مبتلایان به آن اضافه می شود. موضوع مهمی که در این میان مشخص شده است رابطه ی معناداری میان زیاد نشستن و ابتلا به بیماری های مقعدی وجود دارد.
باهم نگاهی به انواع بیماری های مقعدی خواهیم داشت تا بهتر با این بیماری ها آشنا شوید. حداقل اگر از بیان آن خجالت می کشید آن را بهتر بشناسید و مراقب آنها باشید. خبر خوب اینکه این بیماری ها تا حد زیادی قابل پیشگیری هستند به شرط آنکه زیاد نشستن خود را اصلاح کنید.
بواسیر ( هموروئید)
در اطراف ناحیه ی مقعد تعداد زیادی مویرگ و رگ خونی وجود دارد که خون با فشار بسیار زیادی در آنها در حال گردش است. هنگامی که در اثر برخی عوامل نظیر یبوست، بارداری و نشستن های طولانی مدت، مقعد شما تحت فشار و کشش بیش از اندازه قرار می گیرد در نتیجه بافت های گوناگون مقعد شما از جمله رگ ها دچار آسیب های فراوانی می شوند. کشیدگی، پارگی، التهاب، از هم گسیختگی و تورم رگ های مقعد می تواند باعث به وجود آمدن بیماری بواسیر یا هموروئید شود. جهت آشنایی بیشتر با بواسیر(هموروئید) این مطلب را مطالعه نمایید.
علائم بواسیر
در آغاز شاید هیچ گونه علامت خاصی مشاهده نشود جز خونریزی های خفیف و بدون درد از ناحیه ی مقعد که با دفع مدفوع شما خارج می شود. این آغاز بواسیر است. مرحله ای خفیف و ساده از این بیماری که به راحتی می توان جلوی آن را گرفت ولی بی توجهی و زیاد نشستن می تواند آن را تشدید کند و علائم و نشانه های زیر را به وجود بیاورد:
- درد در ناحیه ی مقعد
- خونریزی که همراه با دفع مدفوع افزایش می یابد.
- سوزش و خارش مقعد
- التهاب و تورم مقعد
- احساس دفع ناکامل مدفوع
- وجود بیرون زدگی های گوشتی در اطراف مقعد
شاید فکر کنید چنین بیماری سختی فقط مختص سالمندان است در حالی که آمار نشان می دهد حتی کودکان ۵ ساله هم به این بیماری مبتلا شده اند و این یعنی هشداری برای همه.
گروه پرخطر در برابر بواسیر
گروه پرخطر شامل افراد و گروه هایی هستند که نسبت به دیگران ریسک بیشتری را برای ابتلا به این بیماری دارند و در برابر آن آسیب پذیرترند.
- افرادی که برای طولانی مدت در حالت نشسته قرار دارند.
- زنان باردار
- افراد کم تحرک
- افراد چاق
- ورزشکاران
- اعتیاد به الکل و مواد مخدر
- ابتلا به یبوست مزمن
شما جزء کدام دسته از افراد فوق هستید؟
زیاد نشستن چگونه بواسیر ایجاد می کند؟
سیستم گوارش شما در حالت طبیعی نیاز به تحرک و ایستادن دارد تا بتواند به درستی به کار خود ادامه دهد. زیاد نشستن می تواند سیستم طبیعی آن را برهم زده و حرکات روده ها را کاهش دهد و یبوست ایجاد کند. یبوست دلیل اصلی بسیاری از موارد بواسیر است. ضمن اینکه با نشستن زیاد کافیست کمی اضافه وزن هم داشته باشید تا رگ های ناحیه ی مقعد شما تحت فشار شدیدتری قرار بگیرند.
شقاق (فیشر) مقعدی
شقاق در اثر ایجاد شکاف ها و ترک هایی در اطراف ناحیه ی مقعد به وجود می آید. این شکاف ها و ترک ها می تواند ناشی از عواملی مثل یبوست، زایمان سخت و یا زیاد نشستن باشد. همان طور که در مطالب قبلی بیان کردیم زیاد نشستن می تواند یبوست را با خود به همراه داشته باشد و این یعنی وارد آمدن فشار بیش از حد به دیواره های مقعد. اما این بار پوست و غشای ناحیه مقعد آسیب می بیند و دچار ترک و از هم گسیختگی می شود و در نتیجه بیماری شقاق یا همان فیشر مقعدی به وجود می آید. جهت آشنایی بیشتر با شقاق مقعدی این مطلب را مطالعه نمایید.
علائم شقاق
همه چیز با سوزش مختصری در مقعد شما آغاز می شود و با پیشرفت آن علائم زیر ظاهر خواهند شد:
- درد در ناحیه ی مقعد
- خونریزی
- سوزش و خارش
- التهاب و سرخی مقعد
- وجود ترک ها و شکاف های طولی با عمق مشخص در اطراف مقعد
- تب
گروه پرخطر در برابر شقاق
- افرادی که طولانی مدت می نشینند.
- زنان باردار
- افراد چاق
- افرادی که به یبوست و اسهال مزمن دچار هستند.
زیاد نشستن چگونه باعث ایجاد شقاق می شود؟
همان طور که دیدید در گروه خطر افرادی قرار دارند که طولانی مدت می نشینند. طولانی نشستن باعث کند شدن حرکات روده های شما می شود و یبوست به وجود می آورد. از طرفی نشستن طولانی مدت به خصوص بر روی سطوح سخت می تواند به مقعد شما آسیب های زیادی وارد کند که شقاق یکی از آنهاست.
کیست مویی ( سینوس پیلونیدال)
کیست مویی یا سینوس پیلونیدال در اثر پیچیدن و بازگشت موها به زیر پوست رخ می دهد. سیستم ایمنی بدن این مو را به عنوان عاملی بیگانه تلقی کرده و واکنش خود را علیه آن آغاز می کند در نتیجه عفونت و تورم به همراه ترشحات چرکی در محل کیست مویی آغاز می شود. جهت آشنایی بیشتر با کیست مویی این مطلب را مطالعه نمایید.
علائم کیست مویی
در ابتدا فقط ممکن است کمی پوست شما قرمز و ملتهب به نظر بیاید ولی پس از مدتی علائم و نشانه های زیر ایجاد می شوند:
- درد شدید
- تورم و التهاب پوست
- خروج ترشحات چرکی و بدبو
- ایجاد حفره ها و سوراخ هایی متعدد در سطح پوست
- وجود مو در محل کیست
- تب
گروه پر خطر در برابر کیست مویی
- افرادی که برای طولانی مدت در حالت نشسته قرار دارند.
- رانندگان
- افرادی که بدن پرمویی دارند.
- مردان بین ۱۵ الی ۴۵ سال
- افراد چاق
- افراد کم تحرک
زیاد نشستن چگونه باعث ایجاد کیست مویی می شود؟
نشستن طولانی مدت به خصوص برای کارمندان و رانندگان می تواند باعث اصطکاک لباس با پوست ناحیه ی کمر و باسن شود. تعریق پوست هم به این قضیه دامن زده و در نتیجه موهای پوست تحریک می شوند. چاقی فرد هم می تواند کم تحرکی را افزایش داده و باعث زیاد نشستن شود در نتیجه ریسک ابتلا به کیست مویی را افزایش می دهد.
فیستول مقعدی
فیستول مقعدی در اثر ایجاد ارتباط غیرطبیعی میان بافت های گوناگون ناحیه ی مقعد به وجود می آید. این ارتباط غیرطبیعی از طریق مجرایی باریک و نازک به سطح پوست می رسد به طوری که سوراخ آن کاملا قابل مشاهده است. علت اصلی فیستول مقعدی هنوز به طور دقیق مشخص نشده است از این رو نمی توان ارتباط معناداری بین آن و زیاد نشستن در نظر گرفت. جهت آشنایی بیشتر با فیستول مقعدی این مطلب را مطالعه نمایید.
علائم فیستول مقعدی
- درد در ناحیه ی مقعد
- وجود سوراخ فیستول در سخط پوست
- بی اختیاری در دفع مدفوع
- خروج چرک و ترشحات بدبو
- تب
- تورم و التهاب
راه حل های پیشگیری از بیماری های مقعدی
با نمای کلی و مختصری از بیماری های مقعدی آشنا شدید و رابطه ی این بیماری ها با زیاد نشستن را متوجه شدید. به جز بیماری فیستول مقعدی که بیشتر به دلیل بیماری های زمینه ای مانند بیماری های گوارشی رخ می دهد سایر بیماری های مقعدی تا حد زیادی قابل پیشگیری هستند و اگر در رویه ی زیاد نشستن خود تغییرات کوچکی ایجاد کنید قطعا می توانید آنها را ملاقات نکنید.
برای مثال:
- یکی از وعده های غذایی خود را به صورت ایستاده میل نمایید. مثلا وعده ی ناهار خود را بر روی کانتر آشپزخانه میل کنید.
- هر دو ساعت بلند شده و کمی راه بروید. حتی ریختن یک فنجان چای کافیست تا بدن شما تحرک کوچکی داشته باشد.
- یکی از امور روزمره ی خود را به صورت ایستاده انجام دهید مثل چک کردن ایمیل ها ، صحبت کردن با تلفن همراه یا نوشتن تکست کوتاهی برای دوستانتان.
- در طول روز حداقل ۱۵ دقیقه بر روی زمین بنشینید.
- پیاده روی های کوتاه را از خود دریغ نکنید.
- اگر مجبور هستید برای طولانی مدت بنشینید بر روی صندلی محل کار خود بالش های نرمی قرار دهید و بر روی آن بنشینید.
- نوشیدن ۸ الی ۹ لیوان آب را در طول روز فراموش نکنید.
- مصرف میوه ها و سبزیجات تازه اولویت شما باشد.
- هرگز بر روی سطوح سخت ننشینید.
منبع : jarah.clinic